Irak

Giriş
Güncellenme
Irak

Irak ve Irak’a ihracat ile ilgili tüm bilgileri bu yazımızda bulabilirsiniz.

Coğrafi Konumu

Bir Ortadoğu ülkesi olan Irak, kuzeyden Türkiye, doğudan İran, güneydoğudan Basra Körfezi ve Kuveyt, güneyden Suudi Arabistan, batıdan da Ürdün ve Suriye ile çevrilidir. Türkiye ile 352 km, İran ile 1458 km, Ürdün ile 181 km, Kuveyt ile 240 km, Suudi Arabistan ile 814 km ve Suriye ile 605 km sınıra sahiptir.

Türkiye ve İran sınırına yakın bölgelerde dağlık arazilerin ve İran sınırında bataklıkların görüldüğü çoğunlukla da düzlük arazilerden oluşan Irak topraklarının % 13’ü tarım alanı, % 10’u otlak, % 4’ü orman ve çalılıktır.

En yüksek yerleri Handran (2625 m.) ve Sincar Dağı (1500 m)’dır. En önemli akarsuları kaynağı Türkiye’de olan Fırat ve Dicle nehirleridir.

Bölgelere göre değişiklik arz eden bir iklimi vardır. İç kesimlerde bulunan başkent Bağdat’ta yıllık sıcaklık ortalaması 23 °C, yıllık yağış ortalaması ise 140 mm’dir. Basra şehrinde bu ortalama, 24°C /171 mm.’dir. Bağdat’ta en sıcak aylar Haziran-Ağustos dönemidir. Bu aylarda en düşük ve en fazla sıcaklıklar ort. 35-50°C’dir. Ancak nem oranı düşüktür. Bağdat’ta en soğuk dönem 4-16°C ile Aralık-Şubat dönemidir.

Yağışın en az olduğu aylar 1 mm ortalama ile Haziran-Eylül iken, en iyi yağış ortalamasına sahip ay 28 mm ile Mart’tır.

Çalışmalarımız Hakkında Bilgiler

İhracat nasıl yapılır sorusuna bizim verdiğimiz cevaplara ise aşağıdaki linklerden ulaşabilir ve detaylı bilgi için telefon numaramızdan bizi arayabilirsiniz.

Yaptığımız ihracat çalışmaları hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak için Dijital Pazarlama ile İhracat Nasıl Arttırılır? başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.

Yaptığımız ihracat çalışmaları ve sonuçlarını gerçek bir hikaye üzerinden anlattığımız Sıfırdan ihracat nasıl yapılır? başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.

İhracat paketlerimiz hakkında detaylı bilgi sahibi olmak için İhracata Giriş Paketleri başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.

İhracat hakkında detaylı bilgi sahibi olmak için Yurt dışına ihracat nasıl yapılır? başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.

 

İdari Yapısı

Irak, idari olarak 18 İlden (vilayetten) oluşmaktadır. Bu eyaletler ve başkentleri (parantez içerisinde verilmiştir); Bağdat (Bağdat), Selahattin (Tikrit), Diyala (Bakuba), Vasit (Kut), Meysan (Amara), Basra (Basra), Dikar (Nasiriye), Mutanna (Samava), Kadisiye (Divaniye), Babil (Hilla), Kerbela (Kerbela), Necef (Necef), Anbar (Ramadi), Nineva (Musul), Dohuk (Dohuk), Erbil (Erbil), Kerkük (Kerkük), Süleymaniye (Süleymaniye).

İl Valileri, yerel seçimle belirlenen “il genel meclisi” üyeleri arasından seçilmektedir. Belediyeler ise, Valilikler bünyesinde bir “daire başkanlığı” olarak faaliyet göstermektedir. Sadece Bağdatta müstakil belediye başkanlığı bulunmaktadır. Bağdat Büyükşehir Belediye Başkanı, Başbakan tarafından Parlamento’nun uygun görüşü alınarak atanmaktadır.

Siyasi Yapısı

Birinci Dünya Savaşı sonrasında İngilterenin yönetimi altına giren Irak 1932 yılında bağımsızlığını kazanmış ve Irak Krallığı kurulmuştur. Krallık, 1958 yılında yapılan askeri darbeyle yerini Irak Cumhuriyeti’ne bırakmıştır. Irak Cumhuriyeti, 1958-2003 dönemini Baas Partisi yönetiminde geçirmiştir. 2003 yılında ABD’nin askeri müdahelesiyle baas rejimi sona ermiş, Irak Cumhuriyeti demokrasi ile yönetilmeye başlamıştır.

1980 yılında başlayan ve 8 yıl süren Irak-İran Savaşı Irak ekonomisini olumsuz etkilemiştir. Irak bu dönemde, Körfez ülkelerinden ve Batılı finans kurumlarından yüklü miktarda borç almıştır.

1990 yılında Irak, Kuveyt’in petrol fiyatlarını ve dolayısıyla Irak’ın petrol ihraç gelirlerini düşürmek amacıyla kasten kapasitesinden fazla petrol üretimi yaptığını ve iki ülkenin ortak sınırlarındaki petrol sahalarından Kuveyt’in petrol çaldığını ileri sürerek Kuveyt’i işgal etmiş, ancak I. Körfez Savaşı olarak da anılan savaşın sonucunda Kuveyt’ten geri çekilmiştir. Müteakiben, 6 Ağustos 1990’da BM 661 sayılı kararıyla Irak’a ekonomik yaptırımlar uygulanmaya başlanmıştır. Nisan 1995’te BM ile petrol karşılığı gıda ithalatı konusunda bir anlaşma imzalanmış, Irak’ın her altı ayda bir 2 milyar Amerikan doları petrol ihraç etmesine izin verilmiştir. Bunun karşılığında ise gıda maddesi ve temel insani malzemeler ithal edilmesi için fon sağlanmıştır.

20 Mart 2003’te başlayan ABD askeri müdahalesi ile 24 yıl süren tek adam yönetimi (baas rejimi) sona ermiştir. 22 Mayıs 2003’te Irak’a uygulanan ambargo kaldırılmış, Irak’ta BM gözetiminde ve ABD öncülüğünde yeni bir yönetim kurulmuştur. 15 Ekim 2005 tarihinde Irak’ta anayasa taslağına ilişkin halk oylaması yapılmış ve halihazırdaki (yeni) anayasa 2005 yılında yürürlüğe girmiştir. Cumhurbaşkanı ve Başbakan Parlamento içinden seçilmektedir.

Irak’taki siyasi sürecin son aşamasını oluşturan ilk siyasi genel seçimler de 15 Aralık 2005 tarihinde gerçekleştirilmiş, bu çerçevede seçimle iş başına gelen (ilk) Irak Hükümeti 20 Mayıs 2006 tarihinde kurulmuştur.

Hükümet üyelerinin (bakanların) milletvekili olma şartı bulunmamaktadır. 30 Nisan 2014 tarihinde yapılan son parlamento (328 sandalye) seçimleri sonucunda, ülkenin Cumhurbaşkanı Fuad Masum, Parlamento Başkanı Selim Al Jiburi, Başbakan Haydar al Abadi’dir. 2014 yılı Eylül ayında kurulan Hükümet, parlamentoda temsil edilen tüm partilerin katılımından oluşan “milli koalisyon hükümeti”dir.

Türkiye, Irak ile her zaman iyi ilişkiler geliştirme yönünde çaba göstermiş, iki ülke 1955 yılında Bağdat Paktı’nı, 1977’de Kerkük-Ceyhan Petrol Boru Hattı’nı hayata geçirmiştir (Kısa süreli kesintiler olmakla birlikte, Ağustos 2007 itibarıyla Kerkük-Yumurtalık petrol boru hattı yeniden faaliyete geçirilmiştir). 1980’li yıllarda Türkiye’nin izlediği dışa dönük ve ihracata dayalı büyüme politikası neticesinde Irak, Türkiye’nin önemli ticaret ortaklarında biri olmuş, Türk müteahhitleri Irak’ta önemli projeler gerçekleştirmiş; 1990 yılında Irak’ın Kuveyt’i işgal etmesi üzerine Irak’a uygulanan ekonomik ambargoların etkisiyle Türkiye Irak ile ilişkileri başta ticaret olmak üzere kesintiye uğramıştır. Yukarıda bahsedilen 2003 yılında başlayan süreç sonucu, Türkiye-Irak ilişkileri, Irak’ın yeniden yapılandırılması ve imarı olarak adlandırılabilecek yeni bir döneme girmiştir.

Doğal Kaynakları

Petrol, doğalgaz, fosfat ve sülfür Irak’ın başlıca doğal kaynaklarıdır.

Petrol, Irak ekonomisinin dayandığı temel sektördür. Ham petrol ihracatı milli gelirin % 60’ını, kamu gelirlerinin ise yaklaşık % 90’ını oluşturmaktadır.

Irak, dünyanın en düşük maliyetle petrol ve gaz üretimi yapan ülkelerden birisidir. Ülkedeki petrol, göreceli olarak sığ kuyulardan çekilebilen çok büyük sahalarda bulunmaktadır. Irak’ın rezervlerinin üçte birinden daha fazlası yeryüzünün sadece 600 metre altındadır ve su ve birleşik doğal gaz birikintilerinin petrol rezervleri üzerinde yüksek basınç oluşturmasından dolayı çok çabuk yüzeye çıkmaktadır. Bu nedenle, Irak petrolünün üretim maliyeti varil başına 1,50 dolarından daha az olabilmektedir. Bu üretim maliyeti, Suudi Arabistan’daki maliyetle eşit, diğer ülkelerden daha düşüktür.

Mevcut üretim seviyesinde kaç yıllık rezerv kaldığını göstermesi bakımından önem taşıyan rezerv-üretim oranı bazı tahminlere göre Irak’ta 150 yıldır ve bu rakam Orta Doğu ve Afrika bölgesindeki en yüksek orandır.

Ülkedeki ana petrol üretim bölgeleri, güneyde Basra ile kuzeyde Kerkük bölgesidir. Ham petrol Kuzey Irak’ta Baiji, Bağdat’ta Dora ve Basra’daki rafineri tesislerinde işlenmektedir. Kısa ve orta vadede üretimin artırılabilmesi, daha küçük ve yerel bazda birleşmiş rafinerilerin kurulmasına bağlıdır.

OPEC üyesi olan Irak’ın (tespit edilmiş) petrol rezervi 143 milyar varildir. (Petrol Bakanlığına göre rezervin 204 milyar varil olma ihtimali vardır) En büyük petrol rezervi, gündeyde Rumelia sahasında olup, 17 milyar varil düzeyindedir.Irak, rezervi itibariyla, Venezuela, S.Arabistan ve İran’ın ardından, dünyanın dördüncü (4.) büyük petrol ülkesidir.

Irak Petrol Bakanlığı açıklmasına göre; 2014 yılı Ekim ayında petrol üretimi 3 milyon varil/gün, ihracat ise 2,4 milyon varil/gün seviyesinde gerçekleşmiştir. 442 bin varil/gün mevcut rafinerilerde işlenmiş, 143 bin varil/gün ise elektrik santrallerinde kullanılmıştır. Ekim ihracatı ortalama 81 dolar/varil fiyatla yapılmıştır.

Irak’ın en önemli ihracat (%99) kalemi petroldür. 2017 yılı ihracat hedefi, 12 milyon varil/gün petroldür. Petrolün uluslararası varil fiyatının geçmiş yıllarda 100 doların üzerinde seyretmesi bütçe açığının azalmasına önemli katkı sağlamıştır. Ancak 2014 yılının son aylarında petrolün uluslararası fiyatının düşüş trendine girmiş olması, Irakın gelirlerinde ciddi azalışa yol açacaktır. Bu olumsuz gelişmenin, ülke ekonomisinin (özellikle yatırım harcamalarının) 2015 yılında finanse edilmesini zora sokacağı yönünde endişelere sebep olmaktadır.
Petrol ihracatı halihazırda; güneyde Basra ve Khor Al Amia Limanları ile kuzeydedeki (kerkük-ceyhan) boru hattı üzerinden (450 bin-500 bin varil/gün kapasite) yapılmaktadır.

Petrol ve petrol ürünleri ihracatında yetkili kurum Bağdatta Petrol Bakanlığının (www.oil.gov.iq) bağlı kuruluşu SOMO’dur (www.somooil.gov.iq).

En büyük rafinerileri, Beji (kuzey), Beji (Selahaddin) ile Bağdatta Dora ve Basra rafinerileridir. Diğerleri ise Kerkük, Nejef, Samawa ile Haditha ve Kanakin’dir. Muftiah ve Gayirah küçük olanlardır.

Irakta doğalgaz üretimi çok az miktarda olduğundan, doğalgaz ihracatı sözkonusu değildir.

Genel Ekonomik Durum

Irak, petrole dayalı bir ekonomik yapıya sahiptir. 140 milyar varillik ham petrol rezervleri ile dünyada 5. sırada yer alırken, günlük yaklaşık 4,4 milyon varilin üzerinde ham petrol üretimiyle OPEC üyeleri arasında Suudi Arabistan’dan sonra 2. sırada bulunmaktadır. Ancak, 1980’lerde Irak-İran savaşı, 1990’larda Kuveyt’in işgali üzerine başlayan uluslararası askeri harekât ve 2003 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nin askeri müdahalesinin dönüm noktalarını teşkil ettiği son 30 yılda, Irak ekonomisi oldukça istikrarsız bir yapı sergilemiştir. Çeşitli dönemlerde yürürlüğe konulan ekonomik ambargolar da Irak’ın küresel ekonomiyle bütünleşmesini güçleştirmiştir. Son olarak, 2014 yılında, DEAŞ terör örgütünün Irak topraklarının yaklaşık üçte birini işgal etmesinin ardından artan kamu harcamaları ve petrol fiyatlarındaki aşırı düşüş nedeniyle azalan kamu gelirleri Irak’ı büyük bir finansal krizin içerisine sokmuştur.

Bununla birlikte, güvenlik sorunlarındaki azalma, 2017’nin ortalarından itibaren yükselişe geçen petrol fiyatları ve terörden zarar gören bölgelerin yeniden imarı sürecinin getireceği ekonomik canlanma ile birlikte Irak’ın ekonomik görünümünün önümüzdeki dönemde 2014-2017 dönemine nazaran iyileşmesi beklenmektedir.

Irak’ta bulunan petrol arıtma istasyonları, petrol boru hatları, montaj fabrikaları, çimento ve demir-çelik fabrikaları, enerji santralleri devlete aittir. Irak’ta hemen her bakanlığa bağlı devlet (sanayi/ticaret/inşaat) şirketleri bulunmaktadır. Devlet, ülkenin ihtiyaçlarını bu şirketler kanalıyla temin etmektedir. Bir zamanlar 200 civarında bulunan bu şirketlerin sayısı 2017 itibarıyla az sayıdaki kamu-özel ortaklığındaki firmalar da dahil olmak üzere 80 civarında bulunmaktadır.

Irak özel sektör kuruluşları, finansman ve iş tecrübesi açısından yetersizdir. Özel sektörde marketler, dokuma tezgâhları, şehir içi nakliye, deri işleme atölyeleri, tamir-bakım-onarım atölyeleri, dikiş-nakış tezgâhları ve tarıma dayalı küçük ve orta ölçekli sanayi işletmeleri bulunmaktadır. Hizmet sektöründe ise özel sektörün ağırlığı hissedilmektedir. Bu itibarla, Irak tüketim, ara ve yatırım mallarını büyük oranda ithal etmektedir. Türkiye, Çin ve İran, Irak’ın en fazla ithalat yaptığı ülkeler olarak öne çıkmakta olup, Irak pazarında Türk malı imajının ihracatta rakibimiz olan ülke mallarına göre yüksek olduğu gözlemlenmektedir.

Hayat Standardı ve İşsizlik

İşsizlik ciddi bir toplumsal sorundur. İşsizlik oranı (aktif işgücü içindeki) ülke genelinde %8’dir (en geniş tanımlama kapsamında ise %11’e kadar yükselmektedir).

Aktif bayan nüfus içindeki işsizlik (%13) oranı, erkeklere (%7) göre daha yüksektir.

Bu çerçevede, 15 yaş+üstü yaş grubunun yaklaşık %58’i ekonomik faaliyette bulunmamaktadır. Bu kapsamdaki bayanların gerekçesi %78’inin ev kadını olmasıdır. Erkeklerin çalışmama gerekçeleri ise genelde, devam eden eğitim, yaşlılık ve sağlık sorunlarıdır. Bu çerçevede, Bağdat’taki işsizlik oranı ise azami %10 seviyesindedir.

En yüksek işsizlik oranına sahip şehirler; Diqar (%17), Anbar (%16) ve Diyala’dır (%14). En düşük işsizlik ise Kerkük (%2), Erbil (%4) ve Musul’dadır (%5). İşsizlik kırsal kesime göre şehirlerde daha yüksek orandadır.

Aktif bayan nüfus içindeki işssizlik en çok; diplomalı ve şehirlerde yaşayanlarda görülmektedir. Bu oran özellikle 15-24 yaş grubunda çok daha yüksektir.

Doğrudan Yabancı Yatırımlar

Irak’ta 2013’te başlayan yabancı sermaye kaçışı, 2014 yılında DEAŞ terör örgütünün Irak topraklarının yaklaşık üçte birini işgal etmesiyle hızlanmıştır. Ülkedeki savaş hali ve siyasi istikrarsızlık neticesinde ülkeden sermaye çıkışı sonraki yıllarda da devam etmiştir. 2017 itibarıyla ülkede bulunan doğrudan yabancı sermaye stoğu 10,1 milyar dolar tutarındadır.

Ülkede yaşanan savaş, siyasi ve iktisadi istikrarsızlık, can ve mal güvenliğinin sağlanamaması başta güvenlik harcamaları olmak üzere kamu harcamalarının artmasına yol açmıştır. Diğer yandan, Irak’ın tek ihraç ürünü olan ve bütçedeki payı %90-95’i bulan petrolün fiyatının aşırı düşmesi kamu gelirlerinin azalmasına ve Irak’ın büyük bir finansal krize girmesine yol açmıştır.

Dünya Bankası’nın Ocak 2018’de yayımladığı DEAŞ saldırılarından doğrudan etkilenen yedi eyaletteki (Bağdat, Babil, Anbar, Selahattin, Nineve, Kerkük, Diyala)  hasar ve ihtiyaç tespitini içeren raporda toplam hasar ve zararın 45,7 milyar dolar tutarında olduğu belirtilmektedir. Rapora göre konut ve yerleşim alanları 16 milyar dolar, kültürel miras ve turizm alanında 858 milyon dolar, sanayi ve ticaret alanında 5,1 milyar dolar, tarım alanında 2,1 milyar dolar, altyapı alanında 7 milyar dolar, petrol ve doğalgaz sahalarında 4,3 milyar dolar, kamu yönetiminde 745 milyon dolar ve çevre alanında 73 milyon dolar hasar ve zarara uğramıştır.

Rapora göre, yedi eyaletin uğradığı zarar ve ziyanın karşılanabilmesi için gereken yatırım tutarı 88,2 milyar dolardır. Bunun 22,9 milyar dolarlık kısmına kısa vadede, 65,4 milyar dolarlık kısmına ise orta vadede ihtiyaç duyulmaktadır. Tüm hasar ve zararın giderilebilmesi için gereksinim duyulan yatırım miktarı konut ve yerleşim için 17,4 milyar dolar, kültürel miras ve turizm için 1,7 milyar dolar, sanayi ve ticaret için 10,6 milyar dolar, finans ve piyasalar için 9,3 milyar dolar, altyapı için 9,1 milyar dolar, petrol ve doğalgaz için 7,2 milyar dolar, kamu yönetimi için 1,4 milyar dolar ve çevre için 5,5 milyar dolar olarak öngörülmüştür.

Irak, yeniden yapılanma için ihtiyaç duyduğu finansmanı kendi imkanları ile karşılamaktan uzaktır. Dolayısıyla, yeniden imar için acil bir biçimde yabancı sermaye ihtiyacı içindedir.

Irak’ta Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları (milyon dolar)

Yıllar Miktar
2012 3.400
2013 -3.120
2014 -10.176
2015 -7.574
2016 -6.256
2017 -5.032
TOPLAM* 10.128

* Doğrudan Yabancı Sermaye Stoğu, tahmin
Kaynak: World Investment Report 2018

Dış Ticaret

Irak petrol ihracatçısı bir ülkedir. Petrol, Irak’ın ihracatında  %98 gibi çok büyük bir paya sahiptir. Petrol fiyatlarının 2011-2014 döneminde 100 doların üzerinde seyretmesi, Irak’ın bu dönemde yıllık ortalama 43 milyar dolar dış ticaret fazlası vermesini sağlamıştır. Ortalama petrol fiyatlarının 2014’ün ikinci yarısından itibaren kademeli olarak 50 dolar civarına inmesi Irak’ın ihracatının hızla azalarak 55 milyar doların altına gerilemesine yol açmıştır. Irak’ın verdiği dış ticaret fazlası da büyük ölçüde düşmüştür. Irak ihracattaki kaybını telafi etmek amacıyla günlük petrol üretimini yaklaşık 1 milyon varil artırarak 4,4 milyon tona çıkarmıştır.

Irak’ın ithalatı petrol fiyatları ile doğru orantılıdır. Petrol fiyatlarının arttığı dönemlerde Irak’ın hem ihracatı hem de ithalatı artış göstermektedir. Petrol fiyatlarının düştüğü dönemlerde ise bunun tam tersi olmaktadır. 100 doların üzerinde seyreden petrol fiyatlarının Eylül 2014’ten itibaren hızla düşmesi Irak’ın ihracatının 90 milyar dolardan 50 milyar doların altına, ithalatın ise 58 milyar dolardan 40 milyar dolara gerilemesine yol açmıştır.

Son yıllarda hem petrol fiyatlarının yükselmesi hem de Irak’ın üretim miktarını artırmasıyla Irak’ın ihracat gelirleri hızla artmış, bağlı olarak da ithalatı yükselmeye başlamıştır.

Irak siyasi istikrarsızlık, altyapı ve güvenlik sorunları nedeniyle sanayi alanında henüz önemli bir gelişme gösterememiştir. Bu nedenle her türlü ihtiyaç maddesinde ithalata bağımlı durumdadır.

Mücevherat, petrol yağları, otomobil, sigara, petrol gazları, ilaç, pirinç, otomatik bilgi işlem makineleri, izole edilmiş teller ve kablolar, bisküvi, mobilya, klima cihazları, tavuk eti, buğday unu, kamyon, buğday, inşaat demiri, oto yan sanayi ürünleri, yumurta, klima cihazları, otomobil, tavuk eti, ayçiçeği yağı, yeni dış lastikler, musluk ve vanalar, seramik karolar, kan ürünleri, peynir, plastik sofra ve mutfak aletleri, şeker, telefon cihazları ve plastik ambalaj malzemeleri Irak’ın en çok ithal ettiği ürünlerdir.

Irak en çok Hindistan, Çin, ABD, G. Kore, Yunanistan, İtalya, Singapur, Hollanda, İspanya ve Tayvan’a ihracat yapmaktadır.

BAE, İran, Türkiye, Çin, Güney Kore, Hindistan, ABD, Almanya, Rusya, Ürdün ve Hollanda Irak’ın en çok ithalat yaptığı ülkelerdir.

Türkiye ile Ticaret

Türkiye ile Irak arasında derin ticari ve ekonomik ilişkiler mevcuttur. 2011 yılında ihracat pazarlarımız arasında Almanya’nın ardında ikinci sıraya yükselmiş ve 2011-2014 döneminde ikinci sıradaki yerini korumuştur. Irak’a gerçekleştirilen ihracat 2013 yılında yaklaşık 12 milyar dolarla en yüksek seviyesine ulaşmıştır.

DEAŞ’ın Haziran 2014’te Musul’u ele geçirmesine kadar olan süreçte, Ocak-Mayıs döneminde, Irak’a olan ihracatımız %11,5 artmıştır. Bu dönemde ihracatımız tüm aylarda bir önceki yılın aynı ayına göre artış göstermiştir.  Musul’un DEAŞ tarafından ele geçirilmesinden sonra, Irak’ta ortaya çıkan siyasi ve askeri kriz nedeniyle ihracatımız azalmaya başlamıştır.  Olayların başladığı Haziran ayından Aralık ayına kadar olan dönemde tüm aylarda bir önceki yılın aynı ayına göre azalmalar gerçekleşmiş olup Haziran-Aralık dönemindeki toplam azalış %24,4 olarak gerçekleşmiştir. Böylece 2014 yılında Türkiye’nin Irak’a ihracatı bir önceki yıla göre yaklaşık % 8,9 oranında azalarak 10,9 milyar dolara gerilemiştir.

2016 yılında 7,6 milyar dolara kadar gerileyen Irak’a ihracatımız 2017’de 9,1 milyar dolar, 2018’de de 8,4 milyar dolar düzeyinde gerçekleşmiştir.

Türkiye-Irak Dış Ticaret Değerleri (milyon dolar)

Yıl İhracat İthalat Hacim Denge
2009 5.123 120 5.243 5.003
2010 6.036 153 6.189 5.883
2011 8.310 86 8.396 8.224
2012 10.830 149 10.979 10.681
2013 11.958 146 12.104 11.812
2014 10.896 268 11.164 10.628
2015 8.558 297 8.855 8.261
2016 7.640 836 8.477 6.804
2017 9.057 1.528 10.584 7.529
2018 8.350 1.420 9.770 6.929

Kaynak: TÜİK

2018 yılında Türkiye’nin Irak’a ihraç ettiği belli başlı ürünler; mücevherat, buğday unu, tavuk eti, yumurta, bisküvi, mobilya, yumurta, hijyenik havlu ve bebek bezleri, izole kablo ve teller, turunçgiller, dokunmuş halılar, plastik ambalaj malzemeleri, salça, demir-çelik boru ve profil, ayçiçeği yağı, plastik borular, çikolatalı mamuller, sigaralar, demir-çelik çubuklar, demir-çelikten inşaat ve aksamı, margarin, hazır giyim, kuru baklagiller, deterjan, kağıt ambalaj malzemeleridir.

Türkiye Irak’tan en çok altın, petrol yağı kalıntıları, hurda plastik ve kağıt ile sığır derisi ithal etmektedir.

Türkiye’nin Irak’a İhracatında Başlıca Ürünler (1.000 Dolar)

TOPLAM İHRACAT 7 636 670 9 054 612 8 350 702
7113 Mücevherci eşyası ve aksamı (kıymetli metallerden veya kıymetli metallerle kaplama metallerden)  547 010  958 817 1 129 242
1101 Buğday unu/mahlut unu  492 557  579 376  528 178
0207 Kümes hayvanlarının etleri ve yenilen sakatatı (taze, soğutulmuş veya dondurulmuş)  230 366  323 299  324 044
1905 Ekmek, pasta, kek, bisküvi ve diğer ekmekçi mamüller, hosti, boş ilaç kapsülü mühür güllacı, pirinç kağıdı vb  299 596  300 065  312 537
9403 Diğer mobilyalar ve bunların aksam ve parçaları  301 567  288 288  309 445
0407 Kuş ve kümes hayvanlarının kabuklu yumurtaları  232 789  314 154  306 069
9619 Hijyenik havlular ve tamponlar, bebek bezleri ve benzeri hijyenik eşya  190 648  190 795  167 308
8544 İzole edilmiş teller, kablolar ve diğer elektrik iletkenler; tek tek kaplanmış liflerden oluşan fiber optik kablolar  137 261  150 658  152 211
0805 Turunçgiller (taze/kurutulmuş)  205 448  138 944  136 368
9401 Oturmaya mahsus mobilyalar ve bunların aksam ve parçaları  107 221  121 624  124 058
5702 Dokunmuş halılar ve dokumaya elverişli maddelerden diğer yer kaplamaları  88 669  144 520  121 143
3923 Plastiklerden eşya taşınmasına veya ambalajlanmasına mahsus malzeme, tıpa, kapak, kapsül ve diğer kapama malzemeleri  80 666  102 428  114 553
2002 Domates (sirke/asetik asitten başka usullerle hazırlanmış veya konserve edilmiş)  88 012  87 306  111 031
7306 Demir veya çelikten diğer ince ve kalın borular ve içi boş profiller  157 856  189 246  108 694
1512 Ayçiçeği, aspir, pamuk tohumu yağları ve bunların fraksiyonları (kimyasal olarak değiştirilmemiş)  370 876  252 021  97 896
3917 Plastikten hortumlar, borular ve bağlantı elemanları (manşon, nipel, dirsek, flanşlar, vb.)  77 810  83 009  96 894
1806 Çikolata ve kakao içeren diğer gıda müstahzarları  82 646  81 019  92 092
2402 Tütün/tütün yerine geçen maddelerden purolar, sigarillolar ve sigaralar  55 616  82 515  85 210
6103 Erkekler ve erkek çocuklar için takım elbise, takım, ceket, blazer, pantolon, tulum ve şort (örme)(yüzme kıyafeti hariç)  42 946  75 925  80 891
6104 Kadın ve kız çocuk için takım elbise, takım, ceket, blazer, etek, pantolon, tulum ve şort (örme)(yüzme kıyafeti hariç)  55 673  82 172  80 046
7214 Demir veya alaşımsız çelikten çubuklar (dövülmüş, sıcak haddelenmiş, haddeleme işleminden sonra burulmuş olanIar dahil)  141 304  97 723  79 013
3402 Yıkama, temizleme müstahzarları (sabunlar hariç)  61 007  68 030  74 871
7308 Demir veya çelikten inşaat ve inşaat aksamı, inşaatta kullanılmak üzere hazırlanmış demir veya çelikten sac, çubuk, vb.  126 702  89 770  74 742
3916 Plastikten monofiller, ince ve kalın çubuklar ve profiller (enine kesitinin en geniş yeri > 1mm)  57 615  71 312  73 833
7604 Aluminyumdan çubuklar ve profiller  54 933  63 907  73 251
1517 Margarin  108 149  74 936  72 849
6109 Tişörtler, fanilalar, atletler, kaşkorseler ve diğer iç giyim eşyası (örme)  70 119  86 878  66 805
8504 Elektrik transformatörleri, statik konvertörler (örneğin; redresörler) ve endüktörler  33 694  46 574  63 197
6802 Yontulmaya veya inşaata elverişli işlenmiş taşlar (kayagan taşı hariç), mozik için küp şeklinde taşlar, granüller  70 102  63 374  61 894
0713 Kuru baklagiller (kabuksuz) (taneleri ikiye ayrılmış)  66 348  64 252  61 272
4819 Kağıttan, kartondan, selüloz vatkadan veya selüloz lif tabakalarından kutu, mafhaza, torba vb.  58 693  71 612  60 977
4411 Ağaçtan veya diğer odunsu maddelerden lif levhalar  36 622  42 049  59 754
8418 Buzdolapları, dondurucular ve diğer soğutucu ve dondurucu cihazlar ve ısı pompaları  56 575  55 285  50 969
2106 Tarifenin başka yerinde yer almayan gıda müstahzarları  34 021  27 693  50 651
3004 Tedavide veya korunmada kullanılmak üzere hazırlanan ilaçlar (dozlandırılmış)  41 893  55 772  48 628
0406 Peynir ve pıhtılaşmış ürünler  50 051  43 193  48 149
5703 Halılar ve dokumaya elverişli maddelerden diğer yer kaplamaları (tufte edilmiş)  23 817  35 981  46 174
6203 Erkekler ve erkek çocuk için takım elbise, takım, ceket, blazer, pantolon, tulum ve şort (yüzme kıyafeti hariç)  40 267  43 164  43 705
6204 Kadınlar ve kız çocuk için takım elbise, takım, ceket, blazer, elbise, etek, pantolon etek, vb.(yüzme kıyafetleri hariç)  37 871  40 331  43 132
8507 Elektrik akümülatörleri (bunIarın separatörleri dahil)  24 806  30 313  42 659
TOPLAM İHRACAT 7 636 670 9 054 612 8 350 702

Kaynak: TradeMap

Türkiye’nin Irak’tan İthalatında Başlıca Ürünler (1.000 Dolar)

GTİP ÜRÜNLER 2016 2017 2018
TOPLAM İTHALAT  836 298 1 527 573 1 420 433
7108 Altın (platin kaplamalı altın dahil) (işlenmemiş veya yarı işlenmiş ya da pudra halinde)  768 576 1 398 993 1 251 303
2713 Petrol koku, petrol bitümeni ve petrol yağlarının veya bitümenli minerallerden elde edilen yağların diğer kalıntıları  15 878  51 976  53 505
7601 İşlenmemiş aluminyum 0   988  32 585
7408 Bakır teller 0 0  23 480
4707 Kağıt ve karton döküntü ve kırpıntıları  19 657  32 831  21 889
3915 Plastikten döküntü, kalıntı ve hurdalar  14 855  10 734  10 728
4101 Sığır (bufalo dahil) ve at cinsi hayvanların ham post ve derileri  4 311  9 866  7 427
7801 İşlenmemiş kurşun   46  1 915  3 918
4102 Koyun ve kuzuların ham derileri   301  1 299  2 325
0207 Kümes hayvanlarının etleri ve yenilen sakatatı (taze, soğutulmuş veya dondurulmuş)   78   429  1 907
7113 Mücevherci eşyası ve aksamı (kıymetli metallerden veya kıymetli metallerle kaplama metallerden)   577  1 952   932
9619 Hijyenik havlular ve tamponlar, bebek bezleri ve benzeri hijyenik eşya 0   546   633
4104 Sığır (buffalo dahil) ve at cinsi hayvanların dabaklanmış veya crust (arakurutmalı) post ve derileri  2 190   647   614
0407 Kuş ve kümes hayvanlarının kabuklu yumurtaları   414   138   575
2715 Esasını tabii asfalt, tabii bitümen, petrol bitümeni, mineral katran veya mineral katran zifti teşkil eden karışımlar  1 514  1 233   541
7403 Rafine edilmiş bakır ve bakır alaşımları (ham)   7   608   488

Kaynak: TradeMap

İşadamlarının Pazarda Dikkat Etmesi Gereken Hususlar

Ticareti Etkileyen Kültürel Faktörler

Mezopotamya’nın tarihi bir bölgesi olan Irak, içerisinde farklı sosyal grupları, kültürleri ve dinleri barındırmıştır. Irak’taki iş kültürünü daha iyi anlayabilmek için ülkenin kültürünü, tarihini ve Iraklılların hayata bakış açılarını çok iyi değerlendirmekte fayda vardır.

Irak’ta zaman kavramı ve zamanın kullanımı, olması gereken anlamdan uzaktır. Bu durum, mesai kavramından, iş planlamasına kadar her alanda kendisi gösterdiğinden Irak’ta iş yapmak isteyen Türk firmalarınca mutlak surette göz önünde bulundurulmalıdır. Randevu zamanları, çalışma saatleri, gecikmeler, iş akışındaki yavaşlık vb. hususlar dikkate alınarak iş planlaması yapılmalı ve her zaman ihtiyatlı davranılmalıdır.

Karşılıklı saygı ve güvenin tesis edilmesi, Irak iş kültüründe hayati önem taşıyan bir konudur. Ancak iyi ilişkilerin kurulması zaman almaktadır.

İş görüşmelerinde Iraklı muhatabı zorlayıcı satış taktikleri kullanılmamalıdır. Kararlar çok yavaş bir biçimde alınmakta olduğundan bu tür bir davranış, işin sonuçlanması aşamasında ters etki yapabilmektedir.

Gönderilecek her türlü bilginin Arapçaya çevrilmesinde fayda vardır. Arapça birkaç cümle konuşabilmek de memnuniyetle karşılanmaktadır. Irak iş kültüründe kartvizit değişimi yaygın olup, kartvizitin bir yüzünün Arapça olmasında fayda vardır.

Firmalarımızın arapça bilen personel istihdam etmeleri faydalı olacaktır.

Dış ticaret firmalarının (özellikle üreticiler) web sayfası sahibi olmalarında fayda vardır.

Firmalarımızın, web sayfalarında üretim ve ürünleriyle ilgili sahip oldukları uluslararası standart belgelerini (ISO, E, CE, SGS/BV, FDA vs) ifade etmeleri imajlarına olumlu katkı sağlayacağı değerlendirilmektedir.

Firmalarımızın ilgilendikleri bölgede; “reklam” ve “acentalık verme” faaliyetlerine ağırlık vermeleri faydalı olacaktır.

Yapılacak iş görüşmelerine bir ekip olarak katılım sağlanacaksa, katılımcıların isimlerinin, ünvanlarının ve özgeçmişlerinin karşı tarafa önceden bildirilmesi faydalıdır.

Misafirlerin en iyi şekilde ağırlanması Irak’da önemli olduğundan yapılacak bir (yemek) davete meşru bir sebep yok ise icabet etmek önem arz etmektedir.

Para Kullanımı

Irak’ın para birimi DİNAR’dır. Günlük alışverişlerde kredi kartı kullanımı sözkonusu değildir. Harcamalarda, Irak Dinarının yanısıra Amerikan Doları da kullanılabilinmektedir. Serbest piyasadaki döviz bürolarında döviz bozdurma kuru yaklaşık 1 Dolar: 1,200-1,220 Dinar aralığındadır.

Pasaport ve Vize İşlemleri

Irak’a giriş için; hizmet (Gri, Yeşil ve Diplomatik) pasaportu sahibi vatandaşlarımızın Irak’ın ülkemizdeki (Ankara, İstanbul, Gaziantep) dış temsilciliklerinden vize alması zorunludur. Normal pasaportlar içinse, Irak havaalanlarında “30 gün süreli ve tek girişli” ülkeye giriş vizesi verilmektedir.

Irak’a karayoluyla Habur/İbrahim Halil Sınır Kapısından girecek vatandaşlarımızın, girişte yerel gümrük idaresinin verdiği “giriş izni” sadece kuzey yerel bölgesi şehirlerinde (duhok, erbil, süleymaniye) dolaşım için geçerli olup, ülke vizesi değildir. Dolayısıyla ibrahim halil (yerel) gümrük idaresinin verdiği sözkonusu giriş izni, orta ve güney Irak şehirlerinde geçerli değildir. Aksi halde, Merkezi Hükümet güvenlik birimlerince yakalanılması durumunda, hızlı bir yargılamadan sonra cezaevine gönderilmektedir.

Türkiye’deki Irak Temsilcilikleri

Irak Cumhuriyeti Ankara Büyükelçiliği
Adres: Turan Emeksiz Sokak, No:11, Gaziosmanpaşa/ANKARA
Tel: (312) 468 7421
Faks: (312) 468 4832
E-posta: [email protected]
Çalışma Saatleri: Pazartesi-Cuma: 09:00 – 15:00

Ticaret Ataşeliği
Adres: Rabat Sk. No:14/1, Gaziosmanpaşa/ANKARA
Tel: (312) 436 4318
Faks: (312) 436 4681

Irak Cumhuriyeti İstanbul Başkonsolosluğu & Ticaret Ataşeliği
Adres: Köybaşı Caddesi No:3, Yeniköy/ İSTANBUL
Tel: (212) 299 0120
Faks: (212) 299 7442
Çalışma Saatleri: Pazartesi-Cuma: 09:00 – 15:00

Resmi Tatiller

Cuma ve Cumartesi, haftasonu tatilidir. (özel sektör, ctesi açıktır)

Milli Bayram (14 Temmuz )
Ramazan Bayramı
Kurban Bayramı

Hz. Hüseyinin ölüm yıldönümü

1 Ocak
1 Mayıs işçi bayramı

Çalışma günleri ve saatleri

Pazar-Perşembe, haftaiçi çalışma günlerdir.
Günlük kamu mesai saati 08.00-14.00’dır.
GMT’den 3 saat , (kış döneminde) Türkiye saatinden ise 1 saat ileridir.

Yerel Ölçü Birimleri

Irak’ta ölçü birimi olarak “metre” ve “kilogram” kullanılmaktadır.

Telefon Kodları

Irak’ın uluslararası telefon kodu, +964 tür. Telefon görüşmeleri daha çok mobil (cep) telefonlar aracılığıyla yapılmaktadır.

İklim

Bölgelere göre değişiklik arz eden bir iklimi vardır. Çoğunlukla tipik çöl iklimi hakim sürdüğü Irakta, soğuk ve kurak kışlar, sıcak ve bulutsuz yazlar görülmektedir. Bahar aylarında zaman zaman toz ve kum fırtınaları görülebilmektedir. Türkiye ve İran sınırı boyunca uzanan kuzeydeki dağlık bölgelerde yoğun kar yağışı görülmektedir. Bazen orta ve güney Irak’ta kış aylarında aşırı yağışlar nedeniyle sel görülebilmektedir.

Orta ve güney Irakta yaz döneminde 50 dereceye ulaşan aşırı sıcaklar yaşanmaktadır. Ancak Orta Irakta nem oranı düşüktür. Bağdat’ta en soğuk ay 4-16°C ile Ocak’tır. Yağışın en az olduğu aylar 1 mm ortalama ile Haziran-Eylül iken en iyi yağış ortalamasına sahip ay 28 mm ile Mart’tır.

Güvenlik

Orta ve Güney Irakta bulunacak vatandaşlarımızın, ülke içinde beraberlerinde mutlaka güvenilir/tanıdık bir Irak vatandaşıyla dolaşmaları önemle tavsiye olunur. Pasaportları daima üstlerinde olmalı, otellere pasaport bırakılmamalıdır. İkamet edilecek otellerin şehir merkezinde güvenlik tedbirleri alınmış olmalıdır.

Mümkünse iş görüşmelerinin 09.30-14.00 saatlerinde yapılması, akşam saat 17.00 itibarıyla ikamet edilen mekanda bulunulmasında fayda vardır. Vatandaşlarımızın Iraka gelmeden önce ülkedeki bağdat büyükelçiliğimizin ve konsolosluklarımızın telefon numaralarını edinmeleri gerekmektedir. Musul ve Basra başkonsolosluklarımız (ve ticaret ataşeliklerimiz) geçici olarak kapalıdır.

Ülke içi seyahat sırasında güvenlik güçleri ile tartışılmaması, olumsuz bir durumun yaşanması halinde ivedilikle Büyükelçiliğimizin/Konsolosluğumuzun telefonla aranılması ve bilgi verilmesi gerektiği önemle hatırlatılır.

Orta ve Güney Iraka seyahat etmeden önce vatandaşlarımızın Dışişleri Bakanlığımızın 2014 yılı haziran ayında yayınladığı “seyahat uyarısını” da gözönünde bulundurmasında fayda vardır.

Pazar ile İlgili Bilgiler

Dağıtım Kanalları

Irak’ta iş yapmak isteyen Türk firmaların Iraklı yerel temsilcilikler, acenteler veya dağıtıcılar ile çalışmaları tavsiye edilmektedir. Böylece hem bürokratik engellerin, hem de yapılacak iş görüşmelerinde dil ve kültür engelinin aşılması mümkün olacaktır. Yerel temsilciler, ihraç ürününün tanıtımında ve kamu/özel sektör iş fırsatlarının takibinde de oldukça faydalıdır.

Irakta acentalık/distribütorlük/temsilcilik sözleşmesi imzalamadan önce, Iraklı bir avukatla istişare edilmesi önemle tavsiye olunur. Verilecek ticari temsilciliğin, “kapsam alanı” ve “süresi” ile Iraklı firmanın “iç piyasadaki dağıtım ağının ve donanımının” tespit edilmesi en önemli unsurlardır.

Reklam, Tanıtım & Fuarlara katılım

Irak pazarına giren firmaların ve ürünlerin sayısı arttıkça, ürünlerin tanıtımı için kullanılan araçlar da gelişmektedir. Yerel ve bazı Uluslararası Arap Televizyon kanalları, reklam ve tanıtım faaliyetleri için etkili kanallar olmakla beraber, şehir merkezlerindeki ilan panoları (billboardlar) da reklam ve tanıtım faaliyetlerinde yaygın biçimde kullanılmaktadır.

Irak’ta düzenlenen uluslararası sektörel fuarlara katılımda aktif pazarlama kapsamında etkili bir tanıtım yoludur. Özellikle Erbil’de düzenlenen uluslararaı ticaret fuarları, orta ve güney Irak firmaları tarafından da takip edilmektedir. (İstanbul ve Dubai fuarları diğer cazibe merkezleridir.) Bu konuda gelişme gayreti içinde olan Basra şehri, ticari aktivite olarak Erbil’i takip etmektedir.(Öte yandan heryıl kasım ayının başında Irak Ticaret Bakanlığınca Bağdat’ta düzenlenen geleneksel bağdat uluslararası ticaret ve sanayi fuarı da önemli bir etkinlik olarak değerlendirilebilir, ancak bu şehirdeki etkinlikler ülkedeki olumsuz asayiş olaylarından menfi etkilenmektedir.) Yurtdışı fuarlara katılım konusunda Bakanlığımız web sayfasının yurtdışı fuarlar bölümünün incelenmesi tavsiye olunur.

Ambalaj, Paketleme ve Etiketleme (standardizasyon)

Irak’a gönderilen kutuların ve sandıkların üzerindeki işaretleme, çıkarılabilir etiketler şeklinde değil, mürekkep ya da boya ile yapılmalıdır. İthal edilen konserve ürünlerin üretim ve son kullanma tarihleri ambalaj üzerinde kabartmalı ya da yazılı şekilde belirtilmelidir.

Bilhassa gıda ürünlerinin gümrük kapısından geri dönmemesi veya alıcısı tarafından ihracatçıya iade edilmemesi için, ürünün gümrük kapısına geldiğinde kullanım süresinin (raf ömrünün) en az %70 oranında devam ediyor olmasına dikkat edilmesi önemle tavsiye olunur.

İlaçların muhteviyatı açıkça belirtilmelidir. Ürünlerin zararlı ya da yan etkilerini belirten ilgili etiket Arapça düzenlenmelidir.

Ürün etiket veya ambalajları üzerinde mutlaka İngilizce ve/veya Arapça ifadelerin bulunması gerekmektedir. Belirli gıda ürünlerin ambalajları üzerinde “domuz eti” veya “domuz yağı” kullanılmadığının mutlaka belirtilmesi gerekmektedir.

Gözetim

Sevk öncesi inceleme (SÖİ) uygulamasını, Merkezi Irak Yönetimi 1/7/2011, Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi de (IKBY) bundan 10 ay sonra 12/5/2012 tarihinde başlatmıştır. Halihazırda; SÖİ, Merkezi Irak’ta Bureau Veritas ve TÜV Rheinland, IKBY’de ise İntertek gözetim şirketleri tarafından yapılmaktadır. Dolayısıyla Merkezi Irak’a ihraç edilen ürünler için ayrı, IKBY’ye ihraç edilen ürünler için ayrı gözetim şirketlerinden uygunluk belgesi alınması gerekmektedir.

Merkezi Hükümet, 17/09/2017 tarihinde Bureau Veritas ve TÜV Rheinland firmalarını Kuzey Irak’tan yapılan geçişleri denetlemek için yetkilendirmiştir. Kuzey Irak’tan Merkezi Irak’a geçen ürünlere ait uygunluk belgelerinin denetimi bu firmalar tarafından sınır kontrol noktasının bulunduğu Safra’da gerçekleştirilmektedir. Dolayısıyla, ülkemizden IKBY üzerinden Irak’a ihraç edilen ancak Safra sınır kontrol noktası üzerinden merkezi Irak’a geçiş yapan ihraç ürünlerimizin söz konusu kontrolden geçmesi ve bu esnada Bureau Veritas veya TÜV Rheinland firmalarından alınan uygunluk belgelerinin ibraz edilmesi gerekmektedir.

Sevkiyat öncesi ürün denetimi (pre-shipment inspection) uygulaması kapsamındaki genel ürün listesi için bakınız.

Ulaştırma ve Taşımacılık Maliyetleri

Irak’ta ürünlerin dağıtımında çok fazla alternatif yol bulunmamaktadır. Ulaştırma altyapısı onarılmakta ve genişletilmekte olan Irak’ta, yerli kamyonlarla taşımacılığın yanı sıra demir yolu taşımacılığı da gelişmektedir.

Karayolu taşımacılığında nakliye ücretleri, ülkedeki güvenlik koşulları ve kamyonların geri dönüşte yük alamamaları nedeniyle yüksektir.

Güneyde Basra Limanı ticari yük taşımacılığında en çok tercih edilen kanallardan biridir. Merkezi Irak havaalanlarında tahsil edilen ücretlerin yüksekliği, ürünlerin güvenliğinin sağlanamaması gibi nedenlerden dolayı ihracatta, hassas ürünler haricinde, havayolu pek tercih edilmemektedir. Zorunlu durumlarda ise, ucuz ve güvenli olması nedeniyle genelde Erbil Havaalanı kullanılmaktadır.

Orta Irak’ta yaşanan olumsuz güvenlik koşulları nedeniyle, Irak’a taşımacılık maliyetli bir hale gelmiştir. Navlunun pahalılığı,vergi etkisine benzer şekilde ürünlerin ülke içindeki satış fiyatlarına da yansımaktadır.

Türk ihraç ürünlerinin Irak’a sevkiyatı, ağırlıklı olarak karayoluyla Habur/İbrahim Halil Sınır Kapısı üzerinden yapılmaktadır. Ancak, Türk plakalı kamyonlar olumsuz güvenlik koşulları ve vize sorunu nedeniyle orta ve güney Irak illerine taşıma yapamamaktadır. Türk ürünleri, kuzey Iraktaki aktarma merkezlerinde (Zaho, Erbil) Türk kamyonlarından Irak plakalı kamyonlara aktarılmakta ve bu şekilde ülkenin güney şehirlerine ulaştırılmaktadır.

Irak’a ihraç yük götüren Türk araçlarının kullandıkları kapılar ve taşıma sayılarına ilişkin bilgilere UND-Uluslararası Nakliyeciler Derneği web sayfasından (http://www.und.org.tr/public/irak-cumhuriyeti.pdf) erişebilirsiniz.

Irak ile ilgili Diğer Yazılarımız

ırak’a ihracat nasıl yapılır?

İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

Türkiye’den Avusturya’ya ihracat nasıl yapılır?

14 Şubat 2024 22:08, Çarşamba

Türkiye’den Avusturya’ya ihracat yapabilmek için öncelikle genel ihracat koşullarını karşılıyor olabilmeniz gerekmektedir. Bu koşulları öğrenebilmek için Adım adım ihracat nasıl yapılır aşamaları nelerdir? başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz. Bu koşulları gerçekleştirdikten sonra artık sizde ihracat yapabilir hale gelmişsiniz demektir. Bu aşamadan sonra iş Avusturya – Türkiye ihracat prosedürlerini sağlama aşamasına geliyor. Avusturya’ya ihracat için gerekli belgeler nelerdir? […]

Türkiye’den Kanada’ya ihracat nasıl yapılır?

13 Şubat 2024 18:25, Salı

Türkiye’den Kanada’ya ihracat nasıl yapılır? Türkiye’den Kanada’ya ihracat yapabilmek için öncelikle genel ihracat koşullarını karşılıyor olabilmeniz gerekmektedir. Bu koşulları öğrenebilmek için Adım adım ihracat nasıl yapılır aşamaları nelerdir? başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz. Bu koşulları gerçekleştirdikten sonra artık sizde ihracat yapabilir hale gelmişsiniz demektir. Bu aşamadan sonra iş Kanada – Türkiye ihracat prosedürlerini sağlama aşamasına geliyor. Kanada’ya […]

Nijerya ile Ticaret ve İş Fırsatları

24 Nisan 2023 13:00, Pazartesi

Nijerya hakkında genel bilgiler olarak verirsek; Nijerya Federal Cumhuriyet şeklinde ve yaklaşık 36 eyalet ve bir tane merkez eyaleti bulunmaktadır.  Devlet başkanı Muhammed Buhari, resmi dili İngilizce, %50’si müslüman, %40 hristiyan ve yaklaşık %10’da yerel dinlere mensuptur. Nüfusu yaklaşık 205 milyo, yaş ortalaması 18,3 ve ortalama ömür ise 59,3’dür.  Etnik yapısı ise, çok fazla etnik […]

Avrupa’da En Çok Satılan Ürünler Nelerdir?
15 Haziran 2022 15:37, Çarşamba

Avrupa’da En Çok Satılan Ürünler Nelerdir? Avrupa’da En Çok Satılan Ürünler Nelerdir? günümüzde ağır sanayi ürünleri ve yan ürünleri (Otomobil, Rafine Petrol, Elektronik Devre, Oto Parça, Bilgisayar, İlaç) olarak yer alsa da elektronik ürünlerde bu kategoriye fiyat yükseklikleri sebebi ile girmektedir. Dünyada en çok satılan ürünler içerisine ilaç kategorisinin de girmesi ayrıca düşündürücüdür. İnternetten En […]

Etiyopya ile Ticaret ve İş Fırsatları
04 Aralık 2020 11:52, Cuma

Etiyopya Hakkında Genel Bilgi Etiyopya hakkında önce bir bilgi verelim. Etiyopya’nın başkenti Addis Ababa dır,  yönetim biçimi federal Cumhuriyettir. Başkanı Dr. Abiy Ahmet, Devlet Başkanı ise Sahle-Work ZEYDE olan ülkede en fazla konuşulan yabancı dil ingilizcedir.  Dini açıdan değerlendirdiğimizde karışık dinlere mensup insanlar mevcuttur. %63 oranında Hristiyan, %34 oranında Müslümanlar ve  onun devamında da yine […]

YORUMLAR

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

İhracat Bizim İşimiz

× İhracat Yapmak İstiyorum